سوانح مرگبار غیرنظامی در ایران به تفکیک فازهای پروازی از سال 1358 تا 1393

پیش از این و در شماره نهم نشریه، درصد سوانح مرگبار به تفکیک فازهای پروازی طی سال‌های 2004 تا 2013 نشان داده شده بود (اینجا). نمودار زیر، همین آمار را این بار برای ایران و طی سال‌های 1358 تا 1393 نشان می‌دهد که تفاوت‌های معنی‌داری با نمودار دنیا دارد؛ برای نمونه، فاز در مسیر ایران نسبت به دنیا بسیار بیشتر دستخوش سوانح مرگبار بوده است؛ فازی که در آن راه نجات مسافران و خدمه بسیار کمتر است. با این حال مسلم این است که عامل انسانی نقش پررنگ‌تری را در این فاز اعمال می‌کند چرا که خدمه پرواز و مهمانداران، دیسپچرها، کنترلرها و نیز پرسنل تعمیر و نگهداری و خدمات زمینی مهم‌ترین عوامل تأثیرگذاری هستند که پیش از آغاز هر پروازی باید در هماهنگی با یکدیگر عمل کنند.

متأسفانه در کشور ما رسم بر این است که گزارش‌های سوانح منتشر نشوند لذا مطالعه و تحلیل درستی از سوانح و علل تکرار آن‌ها نمی‌توان داشت. در سایت دفتر بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری، به عنوان تنها نهاد مرجع بررسی سوانح کشور، تنها گزارش 6 سانحه به چشم می‌خورد که فقط دو مورد از آن‌ها به سوانح با تلفات مربوط است (هواپیمایی آریاایر در سال 2009 و ایتک‌ایر در سال 2008 که تحت اجاره هواپیمایی آسمان بود) و بقیه حادثه هستند. گزارش یکی از این حوادث را هواپیمایی کشوری سوئد منتشر کرده، دو حادثه دیگر مربوط به ایرلاین‌های سعودی و کلیک ایرویز، و یک حادثه هم مربوط به هواپیمایی ماهان است. همین فهرست کوتاه نشان می‌دهد که بررسی سوانح ایرلاین‌های داخلی در داخل کشور جایگاه روشنی ندارد تا بتوان درباره‌شان اظهار نظر نمود. با این توصیفات شاید دیگر نباید انتظار داشت گزارش سانحه سقوط هواپیمای ایران 140 که منجر به فوت 40 نفر از هم‌وطنانمان شد منتشر شود!

برای مشاهده تصویر زیر در ابعاد بزرگ، بر روی آن کلیک کنید.