فرودگاه اردبیل که زمانی از طریق چندین شرکت هواپیمایی پروازهای خود را تغذیه می کرد طی ماه های اخیر با ریزش شرکت های فعال مواجه شده است.
به طوری که قهر ماهان طی دو سال گذشته به بهانه کشش نداشتن فعالیت هواپیماهای این شرکت در اردبیل، کاهش محسوس پروازهای ایران ایر و کاهش پرواز آسمان در حالی تجربه می شود که مسئولان فرودگاه وعده افزایش خطوط پروازی حتی به کشورهای دیگر را طرح کرده اند.
این در حالی است که نگاهی گذرا به آمارها نشان می دهد در مقابل کاهش پروازها استقبال از سفرهای هوایی در اردبیل با افزایش همراه است.
موقعیت اقلیمی اردبیل و دسترسی به پایتخت بعد از طی مسافت حداقل هفت ساعت موجب شده بسیاری از مسافران به ویژه برای انجام امورات اداری و کاری پرواز را به سفر زمینی ترجیح دهند.
این تقابل موجب شده است فرودگاه اردبیل نه تنها پاسخگوی نیاز مسافران خود نباشد بلکه برنامه پروازها را در شگفتی کامل مسافران با تغییر و تعدیل ارائه دهد.
کاهش محسوس پروازهای ایران ایر
پیش از این فرودگاه اردبیل در ساعات هفت و ۹ صبح و در ساعت ۱۴ بعد از ظهر پرواز ایران ایر خود را هر روز ارائه می کرد.
این در حالی است که هم اکنون پرواز ایران ایر به روزهای یکشنبه و پنج شنبه ساعت ۱۶:۳۰ و مابقی روزها ۱۴:۳۰ کاهش یافته است. یعنی عملا پروازها به یک سوم و از روزی سه مرتبه به یک مرتبه کاهش یافته است.
یکی از شهروندان می گوید این برنامه به زیان بسیاری از افرادی که مرتبا پرواز هوایی دارند تمام می شود.
ناصر معتمد تصریح کرد: وقتی زمان و روز پرواز محدود می شود در روند برنامه ریزی مسافران اختلال ایجاد می کند و دامنه انتخاب محدود می شود.
وی افزود: کافی است مثلا یک پرواز کنسل شود تا به دلیل نبود پرواز دیگر، مسافری که فقط دو ساعت در اردبیل کار داشته به مدت دو روز ماندگار شود.
این شهروند مخالف برنامه فعلی پروازهای این فرودگاه است و تاکید دارد که این مهم مغایر با اصل مشتری مداری است.
هواپیماها را بزرگتر کردیم
این اظهارات در حالی است که مدیرکل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در حاشیه سفر به استان اردبیل تاکید کرد که با وجود کاهش پروازها جابه جایی مسافر در این استان با رشد همراه است.
مهرداد چراغیان تصریح کرد: از اول فرودین ماه تا ۳۰ بهمن ماه سال جاری ۵۰۵ پرواز داخلی توسط این شرکت هواپیمایی به ثبت رسیده است.
وی با اذعان به جابه جایی ۶۲ هزار و ۹ مسافر ورودی و ۶۰ هزار و ۳۲۷ مسافر خروجی گفت: با وجود اینکه پرواز ها کاهش داشته اما به دلیل استفاده از هواپیماهای با ظرفیت بالاتر تعداد مسافران با افزایش همراه است.
استدلال چراغیان به بهبود هواپیماها البته مغایر با خواست شهروندان اردبیلی است. چرا که شهروندان به برنامه زمان بندی متنوع نیاز دارند تا وقتی هزینه گزاف بلیط هواپیما را پرداخت می کنند بتوانند حق انتخاب در برنامه پرواز خود نیز داشته باشد.
از سویی مطابق گفته های اخیر این مسئول ۴۶ پرواز کنسلی یا به عبارتی ۹ درصد از کل پروازها در پروازهای هواپیمایی هما در اردبیل طی ۱۱ ماهه سال جاری ثبت شده است. رقمی که خود تعداد پروازها را بیش از پیش محدود می کند.
پروازهای محدود آتا در طول سال
در کنار پروازهای ایران ایر، شرکت هواپیمایی آتا در هفته دو پرواز دایر کرده است. توجه داشته باشید که شرکت هواپیمایی آتا در یکی از استانهای همسایه شکل گرفت. آرزویی که هنوز بر دل اردبیلی ها است تا بتوانند شرکت هواپیمایی و هواپیمایی از آن خود داشته باشند.
شرکت آتا روز های یکشنبه و چهارشنبه پروازهای تهران – اردبیل – تهران و اردبیل – مشهد – اردبیل را دایر کرده و امسال در ۱۱ ماه فقط ۹۶ پرواز انجام داده است.
این را اضافه کنید به طلب شهروندان اردبیلی به سفرهای متعدد به مشهد مقدس و اینکه برای انجام یک سفر مستقیم به مشهد در طول هفته فقط یک روز فرصت تهیه بلیت دارند و اگر پرواز کنسل شد یا باید سفر غیر مستقیم به تهران و بعد مشهد انجام دهند یا اینکه هفته بعد دوباره بلیت تهیه کنند.
در این میان اگر هتلی رزرو کرده باشند نه شرکت هواپیمایی و نه آژانس مسافرتی مسئولیت را متوجه خود نمی دانند.
رضایت از ماهان و قهر یکباره
از جمله خطوط پروازی که وقتی در اردبیل فعالیت خود را آغاز کرد مورد توجه قرار گرفت پروازهای شرکت هوایی ماهان بود. این شرکت توانسته بود بر اساس اصل حق با مشتری است حتی با قیمت بیشتر بلیت نظر مسافران را به خود جلب کند.
تا جایی که رقابتی بین شرکت های هوایی ایجاد شد و بسیاری برای خرید بلیت مورد نظر از سایر پروازها چشم پوشی می کردند. با این وجود این رقابت و فعالیت این شرکت دو سال قبل متوقف شد و به دلیل نامشخص از جمله اینکه پروازها کشش ندارد ماهان برای همیشه از اردبیل پرواز کرد.
آسمان هفته ای چهار بار
در کنار برنامه های محدود سه شرکت هوایی ذکر شده آسمان نیز فعالیت خود را به سه یا چهار مورد در اردبیل محدود کرده است. به عنوان مثال روزهای جمعه ساعت ۱۲:۳۰ پرواز ایران ایر و حدود یک ساعت بعد پرواز آسمان تنها پروازهای انجامی روز تعطیل در اردبیل است.
زمان بندی و تراکم پروازها موجب شده در برخی مواقع چند پرواز به دلیل نزدیکی زمانی با بدی آب و هوا کنسل شود و خیل عظیم مسافران یا در هتل ها منتظر خبری از اطلاعات فرودگاه و آژانس ها بمانند یا اینکه راه خود را به سمت ترمینال اردبیل کج کرده و به جای سفر یک ساعته با یک مسافرت حداقل هفت ساعته خود را به تهران برسانند.
مدیرکل فرودگاه های استان اردبیل در خصوص دلایل کاهش سفرها گفت: عمده دلیل کنسلی پرواز ها می تواند علاوه بر وضعیت بد آب و هوا به خرابی هواپیما و عدم آمادگی فرودگاه مرتبط باشد.
سید فخر الدین هاشمی با تاکید به اینکه فرودگاه اردبیل تاکنون به دلیل عدم آمادگی خود فرودگاه پروازی را کنسل نکرده است، اضافه کرد: انجام پرواز حداقل استانداردهایی دارد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر شرکت های ایران ایر، آسمان، آتا و قشم ایر به صورت محدود در فرودگاه اردبیل فعالیت دارند، از انجام هزار و ۵۳۲ پرواز در ۱۱ ماهه سال جاری خبر داد و گفت: پرواز ها به نسبت سال گذشته با ۱۳.۷ درصد کاهش همراه است.
روراستی با مسافرانی که نظرشان شنیده نمی شود
مدیر کل فرودگاه های استان با بیان اینکه ما می خواهیم با مردم صادق و روراست باشیم به رقم دقیق کنسلی پرواز ها اشاره نکرد و افزود: در مقابل کاهش کل پروازها، ۱۴۶ پرواز به عتبات عالیات و حج صورت گرفته که با ۱۱۵ درصد رشد همراه بوده است.
هاشمی تعداد کل مسافران جابه جا شده را ۱۹۰ هزار و ۶۴۱ نفر عنوان کرد و گفت: به دلیل تغییر نوع هواپیما و استفاده از هواپیما با ظرفیت مسافری بیشتر تعداد مسافران به نسبت سال گذشته ۱۰۴ درصد رشد دارد.
وی درصد عمده کاهش پروازها را به دلیل ابطال پروازهای شرکت آسمان خواند و اضافه کرد: پروازهای این شرکت از اواسط شهریور قطع شده است.
تدارک ناکام پرواز ۱۵۰۰ نفر متقاضی
با این وجود فرودگاه اردبیل طی ماه های اخیر خبرهایی از ایجاد خطوط پروازی جدید به عسلویه و استانبول را طرح کرده است. آذر ماه امسال مدیر کل فرودگاه های استان از برنامه ریزی برای عملیاتی کردن خط پرواز اردبیل – عسلویه خبر داد و گفت: توسعه خطوط پرواز های داخلی با در نظر گرفتن تقاضای مشتریان انجام می شود.
وی افزود: با توجه به اینکه هزار و ۵۰۰ نفر از استان اردبیل در شهر عسلویه مشغول به کار هستند، برقراری پرواز مستقیم به این شهر در صدر تقاضا هاست.
به گفته مدیر کل فرودگاه های استان در وضعیت فعلی مسافران برای سفر به عسلویه به فرودگاه تهران یا تبریز مراجعه کرده و نمی توانند از فرودگاه اردبیل استفاده کنند.
هاشمی تاکید کرد: علاوه بر این راه اندازی این خط هوایی می تواند مورد استفاده مسافرانی از استان های گیلان، زنجان و آذربایجان شرقی نیز قرار می گیرد و بر همین اساس تقاضا برای پرواز به عسلویه قابل توجه است.
وی تاکید کرد: به منظور عملیاتی کردن این خط پروازی با دو آژانس داخل استان و یک آژانس خارج از استان صحبت هایی انجام شده است.
این مسئول تصریح کرد: انتظار داریم طی ماه های آتی حداقل یک پرواز در هفته به مقصد عسلویه را فعال کنیم.
مدیرکل فرودگاه های استان در حالی در آن مقطع به احتمال اینکه این پرواز به شکل اردبیل – شیراز – عسلویه و ارتباط با استان های جنوبی انجام شود اشاره کرد که در نشست خبری دستگاه های زیر مجموعه راه و شهرسازی پیکان خطا را به سمت آژانس های مسافرتی گرفت و آن ها را مقصر در ناکامی این طرح خواند.
وی گفت: برای راه اندازی خط پرواز عسلویه ما نظر شرکت هواپیمایی را جلب کردیم و قرار شد ۳۰ درصد صندلی ها به این پرواز اختصاص یابد و در وهله اول نیز استان برای فروش صندلی ها حمایت کند اما در عمل آژانس ها همکاری نکردند.
استانبول وعده پا در هوای فرودگاه برای عید نوروز
علاوه بر این آذر ماه امسال مدیر کل فرودگاه های استان اردبیل از برنامه ریزی و عملیاتی شدن پرواز مستقیم اردبیل – استانبول به صورت پایلوت برای اولین بار در این استان خبر داد و تاکید کرد: با بهره برداری از ترمینال خارجی زمینه برای توسعه پروازهای خارجی فراهم خواهد شد و در مقصد اول شهر استانبول در نظر گرفته شده است.
وی اضافه کرد: در صورتی که زیر ساخت های مورد انتظار فراهم شود فرودگاه اردبیل می تواند در ژانویه و یا عید نوروز اولین پرواز خود به کشور ترکیه را تجربه کند.
مدیر کل فرودگاه های استان با تاکید به اینکه هر هفته یک پرواز به مقصد استانبول برنامه ریزی شده است، اضافه کرد: در ادامه با موفقیت در اجرای این طرح پرواز اردبیل- دبی نیز برقرار خواهد شد.
وی با اذعان به اینکه چند شرکت هواپیمایی برای برقراری پرواز اردبیل – استانبول اعلام آمادگی کرده اند، اضافه کرد: متاسفانه مسافران اردبیل به دلیل نبود پرواز در خود استان مجبور به استفاده از فرودگاه های استان های دیگر می شوند.
هاشمی در پاسخ به سوال خبرنگار که چرا این وعده بر جای مانده است فقط به این پاسخ بسنده کرد که ما آماده همکاری با شرکت های هواپیمایی و آژانس ها هستیم و باید سرمایه گذاران نیز پای کار بیایند.
در واقع اینبار نیز هاشمی نه فرودگاه اردبیل بلکه شرکت ها و آژانس ها را عامل ناکامی برنامه های پروازی این فرودگاه خواند. البته به نظر می رسد تلاش فرودگاه اردبیل برای جلب نظر این دو حوزه چندان موفقیت آمیز نبوده و قهر شرکت ها و آژانس ها نمی تواند بی دلیل باشد.
موقعیت نامطلوب فرودگاه و کنسلی پروازها
محدودیت های برنامه پروازها زمانی مسافران را مستاصل می کند که حتی به برنامه پرواز خود اطمینان ندارند. موقعیت قرار گیری نامناسب فرودگاه خود به عامل تاخیر و کنسلی پروازها تبدیل شده و پروازهای محدود را با محدودیت به مراتب بیشتری مواجه ساخته است.
به تعبیر برخی مسئولان سابق استان با اصرار یکی از نمایندگان قبلی، فرودگاه با خرید اراضی کشاورزی در مکان فعلی احداث شد و محل پیش بینی شده مابین اردبیل و سه راهی سرعین با وجود تاکیدات کارشناسان به واقع شدن مکان فعلی در محل گردنه حیران و درست در موقعیتی که مه دریاچه خزر مرتبا در پروازها اختلال ایجاد می کند، مورد بی توجهی قرار گرفته است.
هر چند مدیرکل فرودگاه های استان معتقد است در کل استان نمی توان به این وسعت زمین صاف و مناسب برای احداث فرودگاه پیدا کرد و جابه جایی فرودگاه عملا تا ۱۵ سال دیگر غیر ممکن است اما هنوز برخی مسئولان از نامناسب بودن مکان فرودگاه گله دارند و به یاد دارند که سال ها قبل تاکیداتشان برای ممانعت از ساخت فرودگاه در این مکان شنیده نشد.
آمار کنسلی فرودگاه که در اغلب مواقع از سوی فرودگاه استان اعلام نمی شود به شکل ملموس در برنامه مسافرت مسافران و مشتریان دائمی سفرهای هوایی سایه انداخته است. تا جایی که با کوچکترین مه، وزش باد، گرفتگی ابرها و بارش برف و باران دعای مسافران برای کنسل نشدن پروازها آغاز می شود.
در وضعیتی که فرودگاه اردبیل عملا با محدودیت های خدمت رسانی به دلیل موقعیت قرار گیری خود مواجه است به نظر می رسد باید تلاش خود را برای توسعه پروازها به شکل مقبول و متناسب با نیاز مشتریان افزایش دهد.
چرا که بسیاری از مسافران با مشاهده وضعیت خدمت رسانی در فرودگاه اردبیل سفر سه ساعته به یکی از استان های همسایه و سپس سفر هوایی از این استان به هر مقصدی که بخواهند را ترجیح می دهند و این روند رو به افزایش است.
